Met een cognitieve capaciteitentest wordt jouw werk- en denkniveau in kaart gebracht. De test bestaat meestal uit een aantal subtests die verschillende dimensies van intelligentie meten. Zo zijn er tests die een beroep doen op je verbale redeneervermogen (bijvoorbeeld analogieën), op je cijfermatig redeneervermogen (bijvoorbeeld cijferreeksen) en op je abstract redeneervermogen (bijvoorbeeld figurenreeksen). Meestal is er een tijdslimiet aan de tests verbonden; er loopt een klokje mee per testonderdeel of per vraag.
Waarom een cognitieve capaciteitentest?
Je werk- en denkniveau zegt iets over het niveau waarop het je weinig of juist relatief veel moeite kost om informatie te verwerken. Wanneer je bijvoorbeeld solliciteert op een baan op WO-niveau maar zelf over een HBO werk- en denkniveau beschikt, zal je naar verwachting extra moeite en tijd moeten investeren om de informatie in je nieuwe baan op te doen en te verwerken. Naast je werk- en denkniveau kunnen we aan de hand van de resultaten iets zeggen over de werkgebieden waarin je uitblinkt of juist extra moeite moet investeren. Zo zal je met een sterk cijfermatig redeneervermogen goed in staat zijn om verbanden te leggen in cijfermatige informatie en daar logische conclusies aan te verbinden.
Voor een aantal mensen is de cognitieve capaciteitentest niet het leukste onderdeel van de assessmentdag. Sommigen ervaren voor deze test spanning vooraf en zijn bang op de assessmentdag niet goed te kunnen presteren. Het is goed om te weten dat enige spanning helemaal niet erg is. Sterker nog; het helpt je om scherp en gefocust te zijn.
Voorbereiding
Ook helpt het om te weten dat je je op de capaciteitentest kunt voorbereiden. Door voorafgaand aan je assessment te oefenen, word je niet per sé slimmer maar voorkom je wel dat je op de dag zelf voor verrassingen komt te staan. Wanneer je weet wat je kunt verwachten, kan dat je bovendien helpen je spanning wat te reduceren. Oefenen doe je het beste met de tests die je op de assessmentdag ook gaat krijgen. Er zijn verschillende soorten capaciteitentests en verschillende leveranciers. Vraag je assessmentbureau daar openheid over te geven en of zij wellicht oefenmateriaal aan kunnen leveren.
Iris Haaksma werkt altijd met de capaciteitentest van Eelloo. Dat is een valide en betrouwbare test die goed beoordeeld is door de COTAN. De COTAN is de Commissie Testaangelegenheden van het NIP (het Nederlands Instituut van Psychologen) en zij beoordelen de kwaliteit van tests in Nederland. Je krijgt van mij vooraf een instructiebrochure voor deze test, waarin ook oefenopgaven zijn opgenomen. Aanvullend oefenen kan via www.oefenassessment.nl. Overdoe het echter niet en stop op de dag voor je assessment met oefenen. Je kunt dan beter even rustig aan doen zodat je goed uitgerust op je assessment verschijnt.
Spanning
Daarnaast kun je ook tijdens het maken van de capaciteitentest veel doen om de spanning te beheersen. Zoals gezegd bestaat een capaciteitentest meestal uit meerdere subtests en kun je, tussen de subtests door, even je rust nemen. Tijdens de instructie loopt er meestal geen klokje mee en heb je dus tijd en ruimte om even een kop koffie of thee te halen, een wandelingetje te maken of gewoon even voor je uit te staren. Maak daar ook gebruik van; gun je brein even rust, zodat je vervolgens fris weer verder kunt.
Ook kun je met je ademhaling je focus en prestaties verbeteren. Door bij spanning weer terug te keren naar een regelmatige ademhaling, beïnvloed je je hartslag en je brein. Bekijk dit interessante filmpje maar eens:
Mocht je het gevoel hebben dat spanning voor de capaciteitentest je echt belemmert om goed te presteren, stel daarvan dan altijd je psycholoog op de hoogte. Hij/zij kan dan wat extra tijd nemen om je zaken uit te leggen en adviezen te geven. Voor de psycholoog is het belangrijk dat jij tijdens de assessmentdag kunt laten zien wat erin zit; we zullen er alles aan doen om jou daarin te faciliteren.
